Na wielu firmowych stronach internetowych, najczęściej w zakładce „o nas” pojawia się misja firmy. Czym jest misja firmy? Czy jest Ci potrzebna? A jeśli tak, to do czego? Czy to ważne element, kiedy Twoja firma jest naprawdę mała? I wreszcie – najważniejsze pytanie: W jaki sposób stworzyć czy opracować misję Twojej firmy?
Co to jest misja firmy?
Zacznijmy od najważniejszego pytania, które być może Cię nurtuje. Czym jest misja firmy?
Misja firmy to Twoje DLACZEGO. To SENS pracy dzień po dniu. Sens istnienia Twojej firmy.
Misja firmy odpowiada na pytanie DLACZEGO robisz to, co robisz. Dlaczego Twój biznes działa w takim obszarze, w jakim działa i w taki sposób, w jaki działa.
To odpowiedź na pytanie: W jaki sposób to, co robimy pozwala sprawić, że świat stanie się lepszy? W jaki sposób zmieniamy świat? Dlaczego robimy to, co robimy i w taki sposób, jak robimy?
Mimo, że misja może wydawać się górnolotna, ale jest niezbędna, żeby porwać Twój zespół, klientów, partnerów biznesowych. Misja to prawdziwy silnik rozwoju Twojego biznesu. Ona pomaga pokonywać trudności i podejmować wysiłek.
To oznacza, że misja firmy staje się niezbędna już momencie, kiedy zatrudniasz pierwszego pracownika. Wcześniej, kiedy pracujesz samodzielnie, też prawdopodobnie z niej korzystasz. Ale nie ma potrzeby jej precyzyjnie artykułować ani zapisywać.
Misja firmy, a inne elementy wyznaczające kulturę organizacyjną
Firma, która chce aspirować do miana biznesu przyszłości, efektywnie rozwijać się, osiągać lepsze zyski i stabilnie wzrastać musi opierać ten rozwój na zmotywowanym zespole, w którym wszyscy pracownicy podzielają te same wartości, mogą się rozwijać i osiągać satysfakcję z pracy. Taki, oparty na wartościach, sposób zarządzania polega na kreowaniu pozytywnej kultury organizacyjnej.
To Twoja firma i TY decydujesz w jaki sposób ma działać i jakie wartości mają być dla zespołu najważniejsze.
Wartości firmy to określenie co jest dla Ciebie i dla zespołu ważne, czym się kierujecie, z jakich zasad nie zrezygnujecie, niezależnie od okoliczności i pieniędzy. Wartości pomagają podejmować trudne decyzje i rozwiązywać problemy. Wyznaczają sposób działania.
Jasna i konsekwentnie realizowana kultura organizacji powoduje, że pracownicy stają się partnerami, wspólnie z Tobą wdrażającymi wizję i czerpiącymi satysfakcję z tego, co robią i jak mogą się rozwijać dzięki tej pracy. Jasne wartości pozwalają dobierać (i wychowywać) pracowników, którzy je podzielają oraz zdobywać i utrzymywać klientów, dla których te same wartości są cenne i są skłonni za nie zapłacić.
O tym jak wdrożyć wartości firmy w codzienne życie i sprawić, aby stały się wartościami zespołu pisałam w artykule Kultura organizacyjna firmy, czyli kręgosłup skutecznego i zaangażowanego zespołu
Dlaczego misja firmy jest tak ważna?
Może zastanawiasz się po co misja w małej firmie? Może jest potrzebna dużym organizacjom, trochę jako PR-owy ozdobnik, żeby pokazać szlachetne intencje lub wzniosłe idee, a małe firmy nie mają czasu na takie zbędne elementy?
Otóż jest wręcz przeciwnie. W dużych firmach zapisana odgórnie misja czasem umyka w codziennym życiu i może być trudna do faktycznego wdrożenia. Natomiast w mikro, małych i średnich przedsiębiorstwach może być niezastąpionym spoiwem wysiłków, niematerialnym zasobem, podobnie jak kultura organizacyjna. Pisałam o tym w artykule o najważniejszych zasobach firmy.
1. Wyznaczenie kierunku wyborów, decyzji i działań – na każdym szczeblu
Przede wszystkim, kiedy wiesz jaki jest sens działania Twojej firmy, co kieruje Tobą i zespołem i jakie wartości są dla Was najważniejsze, to są to ramy, które wyznaczają każdy codzienny wybór i decyzję.
Niezależnie od tego, czy jest to decyzja globalna o sposobie działania, wyborze między jakością a ilością, modelu biznesowym, czy codzienna decyzja jak rozpatrzyć bieżącą reklamację od klienta. Każda z nich wpisuje się w misję
Niezależnie od tego, czy mówimy o decyzji podejmowanej przez Ciebie, czy przez dowolnego z pracowników, misja i wartości firmy to kryteria według których będziecie oceniać co pasuje do Waszej firmy, a co nie. Jakie działanie wybrać.
To nie tylko zapewnia spójność działań, ale pomaga Ci zarządzać firmą. Bo nie musisz każdej decyzji podejmować osobiście ani nadzorować każdego ruchu, skoro standardy i kryteria są stałe i jasno ustalone.
2. Integracja zespołu wokół wspólnej idei – spójność działań
Misja odwołuje się zwykle do wyższych i uniwersalnych wartości. Takich, z którymi zarówno pracownicy, jak i klienci mogą się identyfikować. Misja jest ideą, która potrafi integrować zespół. Jest jak wspólne dążenie, które angażuje wszystkich.
Z jednej strony ułatwia dobieranie pracowników, bo zatrudnisz tych, którzy potrafią się identyfikować z misją Waszej firmy. Z drugiej – istniejący zespół ma szlachetny cel, do którego wspólnie dąży.
To oczywiście stan idealny, a to, na ile uda Ci się go zrealizować w dużej mierze zależy od jakości kultury organizacyjnej firmy.
3. Motywacja znacznie trwalsza i silniejsza niż finansowa
Kiedy pracownicy czują ważność i sens swojej pracy, osiągają wyższą satysfakcję z wykonywania swoich obowiązków. Taki rodzaj motywacji pracowników nie kosztuje Cię w wymiarze finansowym, a jest znacznie trwalszy i działa skuteczniej niż motywacja finansowa.
Pisałam o tym w artykule Motywacja pracowników – 2 rodzaje motywacji, z których każdy działa zupełnie inaczej
Zaangażowanie w realizację wspólnej misji firmy pomaga pracownikom pokonywać trudności i podejmować wysiłek. Pod warunkiem, że ta misja jest uznawana przez pracowników za ważną i spójną z ich osobistymi wartościami.
Misja firmy może i powinna na równi motywować pracowników, jak i Ciebie.
4. Inspiracja i wyznaczenie priorytetów – budowanie wartości dla klientów
Misja firmy może też inspirować pracowników w codziennych działaniach i wyznaczać jakie projekty warto podjąć. Działania innowacyjne czy kreatywne często wynikają z potrzeby realizacji konkretnej misji.
Klarowna misja firmy wyznacza priorytety codziennych działań, a dzięki temu porządkuje je. Wbrew pozorom korzyść z tego dotyczy nie tylko aspektów niematerialnych czy związanych z zarządzaniem czasem.
Jeśli misja firmy jest atrakcyjna dla klientów, to podążanie za nią oznacza też, że działania będą się koncentrowały wokół projektów tworzących największą wartość dla klientów. A to w bezpośredni sposób przekłada się na zyski.
5. Spójność i wiarygodność marki – przełożenie na sprzedaż
Kiedy Twój biznes posiada taką centralną oś, wokół której skupiają się wszystkie działania, to oznacza także, że te działania będą spójne. To oznacza nie tylko lepszą organizację pracy i eliminację marnotrawstwa wewnątrz organizacji, ale też ogromne korzyści w wizerunku zewnętrznym.
Spójność wizerunku marki to bezcenna wartość. Atrakcyjna i realizowana w codziennych działaniach misja firmy oznacza, że relacje z potencjalnymi klientami i klientami będą spójne, niezależnie od rodzaju i etapu interakcji (marketing, sprzedaż, obsługa czy rozpatrywanie reklamacji), czy pracownika.
Co więcej, konkretna misja firmy może też sama w sobie zachęcać klientów do zakupów. Na przykład idea ekologicznego działania albo zrównoważonego rozwoju może zachęcać do zakupu klientów, dla których te wartości są ważne. Idea innowacyjności może zachęcać klientów, dla których ważna jest nowoczesnośc.
Wartości, spójne z misją firmy, znajdą odzwierciedlenie w określeniu wyróżników marki, potrzebnych przy budowie strategii marki, czyli są też bezpośrednio powiązane ze strategią marketingu.
Misja firmy – przykład realnego wpływu na wyniki finansowe
Jeśli nadal nie jesteś przekonany, że myślenie o misji ma sens, to posłuchaj historii firmy, o której na pewno słyszałeś. Opowieść przytaczam na podstawie biografii Waltera Isaacsona „Steve Jobs”.
W 1996 roku kierownictwo Apple Inc. koncentrowało się właśnie na zyskach, sprzedaży i udziałach w rynku. Główny nacisk położono na maksymalizację zysków i… firma znalazła się na skraju bankructwa. Działo się to po usunięciu z firmy jej założyciela i wizjonera Steve’a Jobsa.
Przedsiębiorstwa ponosiło dotkliwe straty, wartość jego akcji spadała. I nic dziwnego, że ówczesne kierownictwo podwajało wysiłki, żeby to zmienić. Niestety bezskutecznie.
„Obchodziło ich tylko zarabianie pieniędzy, głównie dla siebie, potem dla Apple, a nie tworzenie świetnych produktów.” (Steve Jobs za: Walter Isaacson Steve Jobs)
Rzeczywistą zmianę i rozwój firmy przyniosła dopiero zmiana kierownictwa, ściągnięcie z powrotem Jobsa i rozpoczęcie działań, zdawałoby się, przeciwnych do tych, które podpowiadała intuicja.
Steve Jobs zmniejszył ilość linii produktowych, zwiększył zaangażowanie w doskonalenie wybranych produktów, bez końca szlifował ich jakość, po to, by wreszcie wypuścić na rynek… doskonały produkt nieporównywalny z innymi. Podstawą jego decyzji biznesowych była jasna i niezłomna wizja oraz wartości, z których nie rezygnował, niezależnie od okoliczności. Wierzył w konieczność łączenia technologii ze sztuką projektowania pięknych i przyjaznych w użytkowaniu urządzeń.
Cena akcji Apple skoczyła z 13$ w lipcu 1996 r. do ponad 26$ rok później, spółka zaczęła przynosić zyski a świat ujrzał iMaca – produkt który wyznaczał nowe standardy. W roku kończącym się we wrześniu 1997 r. Apple poniosło stratę w wysokości 1.040 mln $. Kolejny kwartał przyniósł już 45 mln $ zysku, a kolejny rok 309 mln $ zysku.
Priorytetem wielkiego wizjonera było dostarczanie światu produktów nie tylko doskonałych technologicznie, w nienagannej stylistyce, wyznaczających nowe standardy. Jego produkty dawały jakość, o której nikomu wcześniej się nie śniło, spełniały potrzeby, których nikt wcześniej nie zgłaszał. W taki sposób działają wielcy wizjonerzy i innowatorzy. I osiągają wymierne efekty biznesowe.
Jak stworzyć i opisać misję firmy?
Równolegle z wizją rozwoju firmy powinieneś sformułować jej misję. I celowo nie piszę „stworzyć”. Bo tak naprawdę misja Twojej firmy już dawno istnieje. Cała praca polega na jej wydobyciu i czytelnym sformułowaniu. Na określeniu na czym polega i w jaki sposób odróżnia Twoją firmę od innych.
Jak mówił w jednym ze swoich newsletterów amerykański coach Jason Leister:
(…) Nie można oddzielić sukcesu przedsiębiorstwa od sukcesu ludzi, którzy są w tym przedsiębiorstwie. Wszystko, z czym nie masz ochoty się rozprawić w swoim własnym życiu, znajdzie sposób, żeby zamanifestować się w twoim biznesie.
(…) Jeżeli chcesz mieć najlepszy biznes, jaki tylko możesz mieć, musisz stać się najlepszą wersją siebie samego, jaką tylko możesz być.
Jest to dobrze znana prawda, że dobry biznes zaczyna się od człowieka, który go tworzy i który nim zarządza. I nie ma innej drogi.
Od czego zacząć opisywanie misji firmy?
Jeśli chcesz opisać misję swojej firmy, która będzie motorem jej rozwoju, która będzie naprawdę motywować Ciebie, integrować Twój zespół i przyciągać idealnych klientów, to zacznij od siebie. Żeby Twój biznes dynamicznie się rozwijał, Ty musisz mieć determinację, siłę i wytrwałość, żeby go do tego rozwoju popychać. Dlatego misja przede wszystkim powinna porywać Ciebie.
(Dlatego napisałam wcześniej, że misję swojej firmy już masz. Na pewno istnieje bardzo konkretny powód, dla którego robisz to, co robisz. Dla którego otworzyłeś firmę i codziennie w niej pracujesz. Teraz potrzebujesz go przemyśleć i być może na nowo sformułować. Tak, żeby był dla Ciebie motywujący przez kolejne lata.)
Zastanów się:
- Co Cię napędza? Co sprawia, że chce Ci się rano wstać i zacząć nowy dzień?
- Jak musiałoby wyglądać Twoje życie, żebyś mógł powiedzieć, że osiągnąłeś to, co chciałeś? Że jesteś usatysfakcjonowany?
- Co dokładnie chciałbyś zrealizować? Czego będziesz żałować, jeśli tego nie zrobisz?
- Jakie miejsce w Twoim życiu zajmuje praca?
- A jakie chcesz, żeby zajmowała? Na czym ta praca powinna polegać?
- Na czym polega szczęście dla Ciebie?
- Co jest ważniejsze od pieniędzy?
- Z czego nigdy nie zrezygnujesz?
- Dla jakich wartości jesteś gotów poświęcić wiele (czasu, pieniędzy, wysiłku)?
Czytelne i zwięzłe sformułowanie misji firmy
Kiedy poznasz swoje odpowiedzi na te pytania, to na tych odpowiedziach powinna opierać się misja Twojej firmy. Wtedy będzie naprawdę skuteczna, bo prawdziwa i szczera. Potrzebujesz jeszcze umiejętnie ją sformułować. Najlepiej w 1-2 zdaniach. Daj sobie odpowiednio dużo czasu na tę pracę. Możesz do projektu misji firmy wracać kilkukrotnie, dobierać najlepsze słowa. Tak, żeby jej ostateczny kształt zwięźle, ale w pełni oddawał Twoją odpowiedź na pytanie „Dlaczego?”, Twój sens działania biznesu.
Przykłady misji firmy
Samo sformułowanie chwytliwej i skutecznej misji (a przy tym – zgodne z Twoimi wartościami) w krótkim zdaniu może wydawać się trudne. Dlatego spójrz na przykłady jak misja firmy została sformułowana przez kilka znanych marek
Misja Twojej firmy musi być indywidualna i wyróżniająca, dlatego nie ma najmniejszego sensu kopiować jej od innych. Jednak, kiedy przymierzasz się do takiego zadania po raz pierwszy można spojrzeć, jak zrobili to inni i zainspirować się. Zachęcam też do poszukania w internecie przykładów misji innych firm, których filozofia jest Ci bliska.
Wizja i misja firmy – przykład z życia
Dawno, dawno temu, bo aż w 2011 r. trafił do mnie klient, prezes dużej firmy handlowej, która miała oddziały na całym Dolnym Śląsku. Firma była duża, zatrudniała fachowców, a jednak coś w niej nie działało tak, jak trzeba. Z wstępnych rozmów z zarządem wynikało, że głównym oczekiwaniem wobec mnie jest wdrożenie „parametryzacji” działu logistyki i magazynu. Tam upatrywano największych problemów. Tam zamrożona była największa gotówka i doszukiwano się największego marnotrawstwa.
Ulubionym słowem prezesa musiała być chyba „parametryzacja”, bo używał go kilka razy w ciągu każdej godziny naszej rozmowy. Jeżeli dobrze pojęłam jego wizję, to chciałby w taki sposób mierzyć działalność firmy, każdego działu (a często – każdego pracownika), żeby móc kontrolować i rozliczać ich wydajność wyrażoną w sposób liczbowy. W pierwszej kolejności – każdego logistyka, zaopatrzeniowca i magazyniera, bo „tam jest największy problem”.
To kusząca wizja: gdyby w taki sposób udało się zmierzyć świat, to jakże byłby on uporządkowany…
Jednak wzmacnianie budowli, jaką jest biznes, ZAWSZE trzeba zaczynać od fundamentów. Tymi fundamentami są wizja, misja, strategiczna przewaga, cel i plan działania. Tym fundamentem jest całościowa perspektywa, ogląd realnej sytuacji takiej, jaka ona naprawdę jest.
Jakkolwiek umiejętność mierzenia i analizowanie wyników są niezmiernie ważne i bez nich trudno osiągnąć sukces w biznesie, w przypadku tej konkretnej firmy bardzo wyraźny był dokładnie przeciwny problem.
Czynniki niematerialne są zwykle ważniejsze dla sukcesu niż mierzalne parametry
Najważniejszym zasobem każdego biznesu są ludzie. Najbardziej trudny do przeliczenia i sparametryzowania czynnik. I najtrudniejszy do wypracowania. Ale jednocześnie – najtrudniejszy do podrobienia przez konkurencję.
ZAWSZE, kiedy próbujesz traktować ludzi tylko przez pryzmat liczb, kończysz na wyliczaniu wartości kosztów, które generują, błędów, które powodują, albo ilości ich pomyłek. To paradygmat z czasów epoki industrialnej. Tak można było traktować maszyny. Traktując w ten sposób ludzi spowodujesz tylko jedno – atmosferę terroru, permanentnej kontroli i braku szacunku.
I, niestety, tym, co możesz uzyskać są co najwyżej przeciętne rezultaty. A z drugiej strony, wzrost kosztów błędów oraz kosztów kontroli. Na pewno nie osiągniesz w ten sposób sukcesu, nie zbudujesz wygrywającego biznesu. To niemożliwe.
Wizja i misja firmy to fundament bycia skutecznym przywódcą zespołu
Co możesz zrobić w takiej sytuacji? Zastanów się nad misją firmy, która będzie podzielana przez Twoich pracowników, będzie ich jednoczyła wokół wspólnego celu i motywowała do wysiłków. Wypracuj wizję swojego biznesu i przedstaw ją pracownikom. Opracuj strategię, zadbaj o jasne cele i plan działania. Pociągnij za sobą swój zespół mocą swojej osobowości i wspólną ideą, a nie siłą nakazu.
„Jeżeli zatrudniasz ludzi, których pasja pokrywa się z wykonywaną pracą, nie będą w ogóle wymagali nadzoru.” (S. Covey, 8. nawyk)
Musisz „tylko” powstrzymać swój nawyk ustawicznego nadzoru, żeby nie zabić ich pasji. Oceniać za osiągnięcie jasnych celów, a nie sposób dojścia do nich. Nie karać za błędy, ale wynagradzać za starania. Żadnej z tych rzeczy nie da się sparametryzować. Nie możesz ich nakazać. Ale to jedyna droga, jeżeli chcesz wpłynąć na motywację, zaangażowanie, samodzielność i poczucie odpowiedzialności pracowników.
Misja firmy – niezbędne spoiwo i motor rozwoju
Misja firmy to sens jej istnienia, działania, podejmowania wysiłków. To znacznie więcej niż generowanie zysków. Misja ma pokazywać ideę, która uzasadnia istnienie i rozwój Twojego biznesu. Ma odpowiadać na pytanie w jaki sposób Twój biznes wpływa na otaczający świat (oczywiście pozytywnie).
Dzięki czytelnie sformułowanej i wcielonej w życie misji firmy każdy członek zespołu ma jasność co do kierunków działania i kryteriów podejmowania codziennych decyzji. Wspólne wyznaczniki pomagają działać spójnie niezależnie od poziomu i obszaru. Misja integruje zespół wokół wspólnej idei i daje potężną motywację. Inspiruje oraz pomaga wyznaczać priorytety w nawale pomysłów i chaosie działań. Wreszcie – bezpośrednio wpływa na spójność i wiarygodność marki, z więc też wizerunek firmy w oczach Twoich klientów.
Misja firmy musi odzwierciedlać Twoje osobiste wartości i być podzielana przez zespół. Ale, kiedy ją znasz, możesz ten zespół odpowiednio dobierać i organizować.
Misja firmy jest jednym z niezmiernie ważnych dla rozwoju i sukcesu w biznesie czynników niematerialnych, obok wizji, wartości i kultury organizacyjnej. Wszystkie razem tworzą niezastąpiony zasób każdej firmy i jej przewagę konkurencyjną trudną do podrobienia.
