Zastanawiasz się jak znaleźć mentora biznesu? Czym kierować się, żeby wybrać najlepszego? Przeszukujesz fora czy strony internetowe w poszukiwaniu najlepszego fachowca, który zajmie się Twoim biznesem kompleksowo?
Nie jest łatwo znaleźć jedną uniwersalną odpowiedź na takie pytanie. Ale biorąc pod uwagę, że od lat sama korzystam z pomocy mentorów, a z drugiej strony pracuję jako mentor prowadząc innych, w tym artykule chcę przedstawić Ci moje doświadczenia i wskazówki, a także uporządkować kwestię szukania właściwego mentora, który pomoże Ci rozwinąć siebie i biznes.
Czym jest mentoring?
Mentoring jest drogą na skróty. Z szarej, żmudnej, pełnej walki i trudów codzienności bez efektów do realizacji Twoich marzeń i biznesowego sukcesu. Dzięki pracy z mentorem nie tylko nie musisz uczyć się na własnych (często bolesnych i kosztownych) błędach. Ale też korzystasz z jego doświadczenia i poznajesz nie tylko rzemiosło, ale SZTUKĘ prowadzenia biznesu.
Taki rodzaj wsparcia pomoże Ci oszczędzić kilka lat mozołu i trudnej własnej nauki. Ale musisz być gotowy na tak intensywną transformację. Na rozwój nie tylko firmy, ale też własny. Bo ucząc się inaczej prowadzić biznes, zmieniasz się też Ty jako człowiek.
Kiedy zaczynasz prowadzić własną firmę, jest wiele rzeczy, których potrzebujesz się nauczyć, doświadczyć i poznać. Trudno byłoby od nowa wymyślać koło (i szkoda czasu na to), dlatego w tej drodze rozwoju jako przedsiębiorca możesz korzystać z najróżniejszych form wsparcia: szkoleń, warsztatów, coachów i właśnie mentorów. Więcej o 4 poziomach poznania i 6 poziomach wsparcia pisałam w artykule o tym, jak zostać skutecznym przedsiębiorcą. Zajrzyj do niego, jeśli chcesz uporządkować sobie czym różni się mentor od coacha i zrozumieć, dlaczego same książki i szkolenia nie wystarczą.
Jeżeli stykasz się po raz pierwszy z określeniem mentoring, albo nie do końca rozumiesz na czym polega, to polecam Ci też artykuł o tym, czym jest mentoring biznesowy Wyjaśniłam w nim na czym polega relacja mentoringowa, jakie rodzaje mentoringu możesz spotkać i dlatego warto z takiego wsparcia skorzystać. A także – jakich zmian możesz się spodziewać.
Gdzie szukać mentora?
Przechodząc do zasadniczego pytania Jak znaleźć mentora? zaczęłabym od określenia, jakiego obszaru miałby dotyczyć mentoring. Czy jest to bardziej obszar biznesu, konkretnych zagadnień, rozwoju osobistego, czy obszar życia. Myślę, że w każdym z obszarów można znaleźć doskonałych mentorów, jednak warto wiedzieć, czego się szuka.
Kiedy już mniej więcej wiesz, w jakim kierunku chcesz iść i co byłoby pomocne dla Ciebie na ten moment warto zacząć poszukiwania od przeglądu internetu, mediów społecznościowych, rozmowy ze znajomymi. Na początek zorientować się jakich mentorów możesz łatwo znaleźć na rynku i jak wygląda współpraca z nimi. Nie o to chodzi, żeby od razu podejmować decyzję, ale na początek mieć rozeznanie.
Warto zobaczyć, kto publikuje (na przykład prowadzi blog, vlog, podcast) w temacie, który nas interesuje. Sprawdzić, jakie są możliwości współpracy z tą osobą. Bardzo często mentorem zostaje ktoś, kogo po prostu śledzimy, w jakiś sposób podziwiamy to, co osiągnął albo przemawia do nas to, czym się dzieli.
O ile język nie jest barierą, nie ograniczałabym się w tych poszukiwaniach do rynku polskiego. Z moich doświadczeń wynika, że chociaż mamy wielu wspaniałych polskich mentorów aktywnych w różnych dziedzinach, jednak znacznie większy wybór możliwości możemy znaleźć w języku angielskim.
Najpierw znajdź osobę, od której chcesz się uczyć, a później sposób na to
Zwróć uwagę, że nie zawsze relacja mentoringowa musi dokładnie tak się nazywać. Relacja mentorska bywa niedookreślona.
Może się okazać, że wystarczy Ci seria konsultacji z doświadczonym mentorem, żeby odblokować kilka hamulców, które Cię zatrzymywały i dalej już poradzisz sobie sam. Możesz skorzystać z szybkiej jednorazowej formy wsparcia.
Być może potrzebujesz kilku wskazówek w konkretnym temacie. Wtedy pomocny może być ktoś, kto ma po prostu ogromne doświadczenie w dziedzinie, która nas interesuje i formalnie nie świadczy usług o nazwie „mentoring”. Możesz pracować z mentorem z programie grupowym lub mastermindzie (taka forma jest zwykle tańsza od współpracy indywidualnej).
Dlatego, jak pisałam, najlepiej na początek skupić się na tym Z KIM chcesz pracować, a dopiero później sprawdzać jakie są możliwości skorzystania z jego wsparcia.
Z moich doświadczeń
Nie przypominam sobie w moim doświadczeniu sytuacji, żebym aktywnie szukała mentora. I z marszu zaczynała z nim współpracę. Zwykle zdarzało się tak, że dojrzewałam do tej decyzji słuchając i obserwując to, co dana osoba mówi, pisze, publikuje. Czytałam newsletter, oglądałam nagrania. Aż przychodził moment, kiedy intuicyjnie wiedziałam, że potrzebuję takiego wsparcia od tej osoby. Jeżeli chcesz poczytać mój newsletter z inspiracjami i refleksjami o prowadzeniu małej firmy, to serdecznie zapraszam.
Najczęściej też zaczynałam obserwować nowych mentorów, bo ktoś znajomy ich polecił albo w jakiś przypadkowy sposób na nich trafiłam. Niektóre osoby, które obserwowałam z czasem przestawały mnie inspirować i nie nawiązywałam z nimi współpracy. Ci, od których zaczynałam się uczyć zwykle pomagali mi zrobić kwantowy skok w moim biznesie i w moim rozwoju.
Jak znaleźć mentora, na którego Cię stać?
To pytanie postawiłam przewrotnie. Cena NIGDY nie powinna być kryterium wyboru mentora. Jednak wiadomo, że może być barierą. Dlatego chcę podpowiedzieć Ci jakie masz możliwości, kiedy finanse są dla Ciebie w tym momencie utrudnieniem. Nie zastanawiaj się jak znaleźć mentora, na którego Cię stać, tylko przyjrzyj się jak możesz pracować z mentorem, którego znalazłeś i wybrałeś.
Praca 1-1
Indywidualna praca z dobrym mentorem nie jest tania. Trzeba to jasno powiedzieć. I prawdopodobnie to właśnie cena jest największą barierą dla wielu przedsiębiorców. Takie indywidualne prowadzenie i osobista relacje daje oczywiście największe przyspieszenie, a tematy Waszych spotkań są maksymalnie dopasowane do tego, co aktualnie najlepsze dla Ciebie. Efekty takiej pracy bywają tak spektakularne, że zapierają dech w piersiach.
Jeżeli jednak nie masz możliwości skorzystania z mentoringu premium, to poszukaj innej możliwości pracy z wybranym przez siebie mentorem. U mnie taką tańszą opcją, nadal oznaczającą pracę 1-1 jest Doradztwo biznesowe SMART (dla firm do 5 zatrudnionych).
Programy grupowe
Kiedy indywidualna praca z wybranym mentorem leży poza Twoim zasięgiem albo z dowolnego powodu Ci nie odpowiada, możesz sprawdzić jakie są możliwości udziału w grupowym programie lub mastermind prowadzonym przez niego. Taki rodzaj współpracy daje Ci dodatkowo wspólną wiedzę i energię grupy. A nadal możesz korzystać z indywidualnych odpowiedzi na Twoje pytania i wskazówek od doświadczonego mentora. Taka bezpośrednia relacja to najlepszy sposób korzystania z jego doświadczenia.
Gorąco polecam specjalnie opracowany program mentoringowy Business To Freedom Quest, w którym zmapowałam pełny indywidualny proces mentoringowy i w którym masz doświadczenie podobne z współpracą indywidualną. Oprócz tego w moim sklepie znajdziesz informacje o wielu kursach dotyczących różnych obszarów zarządzania i prowadzenia biznesu.
Mentoring bezpłatny
Innym sposobem jest rozejrzenie się za organizacjami i instytucjami, które organizują bezpłatne programy mentoringowe w obszarze biznesu.
W takiej sytuacji, instytucja nawiązuje kontakt z mentorami (najczęściej osobami z doświadczeniem w biznesie) i mentees (podopiecznymi mentora), dobiera ich w pary, inicjuje i koordynuje współpracę. Zwykle udział w takim programie jest bezpłatny.
Osobiście pracowałam jako mentor dla Cherie Blair Foundation: Mentoring Women in Business – Cherie Blair Foundation for Women O moich doświadczenia i efektach pracy dla tej fundacji pisałam w artykule, w którym opisywałam, jak działa mentoring w praktyce. To wspaniała historia relacji, z której zrodziła się przyjaźń.
W Polsce prężnie działa i zbiera dobre opinie programie mentoringowy Sieci Przedsiębiorczych Kobiet: Biznes w Kobiecych Rękach. Z pewnością jednak znajdziesz też inne fundacje i instytucje, które proponują podobne projekty.
Jak wybrać najlepszego mentora dla siebie i swojej firmy?
Nie sztuką jest tylko znaleźć mentora. Najważniejsze to wybrać najlepszego dla Ciebie w danym momencie. Takiego, który pomoże Ci pokonać barierę, przed którą właśnie teraz stoisz. Jak to zrobić?
Trudno odpowiedzieć jednoznacznie na pytanie jak wybrać mentora. Czasem jest to kwestia przypadku. Jak wtedy, kiedy wyboru dokonuje instytucja organizująca i finansująca mentoring. Albo jak wtedy, kiedy mentorem jest Twój przełożony lub kolega z pracy.
O mentoringu wewnętrznym pisałam więcej w artykule Czym jest mentoring biznesowy? Sama miałam taką mentorkę wiele lat temu, na początku mojej kariery i do tej pory jestem wdzięczna za wszystko, czego mnie nauczyła. Co najważniejsze były to nie tylko kwestie merytoryczne, wiedza, umiejętności, ale przede wszystkim podejście do pracy, nastawienie, wytrwałość i dokładność. Umiejętność znajdowania szybkich i prostych sposobów na osiągnięcie celu. Umiejętność wyjątkowego organizowania sobie pracy. Piszę o tym, żeby Ci pokazać, że mentoring, to nie tylko wiedza, ale przede wszystkim to nieuchwytne coś, co stanowi o różnicy między skutecznym i dojrzałym ekspertem, a kimś, kto tylko przeczytał książki i ma wiedzę.
Wracając do kwestii wyboru mentora, chcę dać Ci kilka 3 najważniejsze wskazówki, czym ja kieruję się przy wyborze mentorów i co rekomenduję dla innych.
1. Mentor Cię inspiruje i rezonuje z Tobą jego osobowość
Biorąc pod uwagę, że pozwalamy mentorowi, żeby nas prowadził i jego sposób myślenia oraz działania mocno nas kształtuje, warto wybrać osobę, która poprowadzi nas dobrze. Dlatego pisałam wcześniej o tym, żeby szukać mentora wśród ludzi, których w jakiś sposób obserwujemy. Poczytać ich publikacje, posłuchać kanał na YouTube, jeśli mają. Sprawdzić i poczuć, czy w jakiś sposób to, co ta osoba mówi z nami rezonuje.
Mogę powiedzieć z mojego doświadczenia, że najlepiej w tej kwestii kierować się intuicją. Pamiętając, że niekoniecznie musi być słodko i miło (chociaż może). Istotne jest, czy czujesz, że ta osoba wie lub umie coś, czego Ty nie umiesz. Dostrzega coś, czego Ty nie dostrzegasz. Patrzy na sytuacje z takiej strony, jaka by Ci nie przyszła do głowy. To znak, że warto podejść bliżej i nauczyć się tego od niej. Sięgnąć głębiej, bo być może ta osoba ma dostęp do skarbów, których Tobie brakuje.
Muszę też wspomnieć, że z niektórymi mentorami może Ci być trudno. Bo chociaż wydaje się, że mówią, wiedzą i robią niesamowite rzeczy, jednak ich osobowość jest tak inna od Twojej, że nie potraficie ze sobą współpracować. To nie oznacza, że mentor jest zły lub słaby, albo nie wie co robi. To tylko oznacza, że nie pasujecie do siebie.
Zwróć jednak uwagę, czy nie zachodzi sytuacja, a której piszę w kolejnym punkcie. BO jeśli tak – należy z takim mentorem współpracować.
2. Mentor Cię intryguje, czasem złości
Nie o to chodzi, żeby do każdego mentora pałać sympatią. Absolutnie nie. Niektórzy mentorzy mogą irytować lub oburzać. I najczęściej właśnie w tym tkwi jakaś lekcja dla nas. Coś, czego nie rozumiemy, przed czym uciekamy.
Wtedy taki mentor najlepiej nas właśnie tego nauczy. On wyciągnie na światło nasze zaniechania, obawy albo słabe punkty. I przecież po to jest 🙂
Przykładem może być mentorka, która bardzo swobodnie, seksownie, kobieco i skąpo się ubiera (i tak pokazuje się w swoich kanałach), a jednocześnie uczy o zarabianiu ogromnych pieniędzy i prowadzeniu milionowych biznesów (mówię o konkretnej osobie, nie wymyślam). Może Cię oburzać i nawet złościć. Możesz nie być w stanie na nią patrzeć i słuchać jej. Ale być może właśnie taka osoba pokazuje, jak ogromne blokujące przekonania tkwią w Twojej głowie na temat „biznesowego wizerunku”. Być może właśnie ona będzie potrafiła je zburzyć i pomoże Ci otworzyć się na trochę więcej swobody i autentyczności w tym, jak wychodzisz do ludzi. Pomoże odpuścić sztywność i napięcie, które tak wiele Cię kosztują.
Inna mentorka, która wciąż i wciąż mówi o zarabianiu pieniędzy. O swoich wysokich celach finansowych i pragnieniach. Może Cię irytować. Być może ocenisz ją jako wyrachowaną konsumpcjonistkę. Albo określisz dowolnym innym epitetem. Ale może być tak, że właśnie ona pokazuje Ci Twoją niejasną relację z pieniędzmi i zarabianiem. Być może właśnie jej potrzebujesz, żeby uświadomić sobie, że z jednej strony niby chcesz zarabiać a z drugiej rozmowa o pieniądzach i bogactwie jakoś Cię krępuje. Właśnie taka osoba pomoże Ci odkryć ukryte w Twojej podświadomości niezdrowe i blokujące przekonania na temat pieniędzy i zaszczepić tam nowy, bardziej Ci służące.
Moje doświadczenia
Kiedyś, w czasie jednego z moich mastermind, klientka rzuciła w emocjach do mnie „Jak ja Cię nie lubię za to!” I wiesz co? Ucieszyło mnie to. Nie dlatego, że chcę być niesympatyczna. Ale taka właśnie jest rola mentora. Że porusza struny, których bez niego byś nie ruszył. I które Cię blokują latami.
Mentor nie jest do lubienia. Mentor jest od tego, że pomóc Ci odblokować hamulce i zrobić coś, czego nigdy dotąd w taki sposób nie robiłeś. Zacząć myśleć tak, jak nie myślałeś.
Dlatego nie wybieraj mentora kierując się wymogiem, że ma być zawsze miło. Dobry mentor prowadzi Cię przez zmianę, pokazuje co możesz zrobić inaczej. Wspiera i motywuje, ale też mobilizuje do rzeczy, które dotąd omijałeś szerokim łukiem.
3. Mentor widzi Twój potencjał, którego Ty nie widzisz
Niezmiernie ważną cechą dobrego mentora (którą być może powinnam wymienić na początku) jest jego zdolność od widzenia potencjału, którego Ty nie widzisz. Niezależnie od tego, czy mówimy o potencjale Twoim czy Twojego biznesu. Po to, żeby móc poprowadzić Cię na wyższy poziom samoświadomości i działania, mentor musi ten wyższy poziom znać, swobodnie się w nim poruszać. A na dodatek musi głęboko wierzyć, że Ty też możesz się na nim znaleźć. I nie chodzi tu absolutnie o poziom finansowy czy formalny, o czym piszę w kolejnym punkcie. Najważniejszy jest poziom mentalny.
Dobry mentor wyciąga Cię w górę, jak dobry nauczyciel w podstawówce. Wierzy w Ciebie, kiedy dopada Cię zwątpienie. Motywuje do wysiłku, kiedy już Ci się naprawdę nie chce. Przypomni o celu i nagrodzie, kiedy dopadnie Cię zniechęcenie. Doda odwagi, kiedy będziesz się bać. On widzi światło na końcu drogi, którą wspólnie idziecie, nawet kiedy jest trudno.
Pomyśl sobie, czy mentor, który uważa, że świat zmierza ku przepaści, prowadzenie biznesu jest drogą pełną niebezpieczeństw, staje się coraz trudniejsze i bardziej skomplikowane jest w stanie czegokolwiek Cię nauczyć? Czy poprowadzi Cię w kierunku lekkiego prowadzenia biznesu, pasji i wolności? Nie. Czy mentor, który jest zniechęcony, pracuje wyłącznie w formalnych granicach i „wykonuje obowiązki” pomoże Ci stworzyć biznes marzeń i stać się innym człowiekiem? Czy mentor, który sam nie znalazł satysfakcji i szczęścia nauczy Cię jak masz znaleźć swoje?
Właśnie o tym mówię. Jeśli chcesz znaleźć dla siebie najlepszego mentora, to szukaj takiego, który jest przekonany, że dojdziesz tam, gdzie nie mieści Ci się w głowie. Ważne, żeby ten docelowy stan mieścił się w głowie Twojemu mentorowi – wtedy Cię tam doprowadzi.
Więcej o mechanizmie samospełniającej się przepowiedni (która ma związek z tym, co mówię) i o jego przełożeniu na relację mentoringową opowiadałam w tym nagraniu.
Powiem jeszcze raz: Twój mentor musi w Ciebie wierzyć!
Kilkukrotnie przekonanie mojego mentora o tym, że coś jest dla mnie dostępne, pomagało mi pokonywać moją własną niewiarę i wątpliwości. Dawało siłę i poczucie bezpieczeństwa, żeby wykonywać małe kroki na drodze do celu, zanim jeszcze nabrałam pewności.
Jakie kompetencje powinien mieć mentor?
Kompetencje formalne, wiedza i doświadczenie
Mentor powinien mieć bardzo szerokie kompetencje i bogate doświadczenie. Łączenie różnych perspektyw i elastyczne podejście pomaga mu nie tylko znajdować mądre rozwiązania Twoich wyzwań, ale też trafić do Ciebie i przekazać Ci część tej mądrości. Wyróżniłabym dwie grupy kompetencji mentora.
Twarda wiedza z danego obszaru. Przy czym w odniesieniu do mentoringu biznesowego, może to być wiedza zarówno obejmująca twarde obszary, jak finanse, strategie, struktury, systemy, modele. Jak i wiedza związana z miękkimi umiejętnościami, np. nawiązywania relacji, rozwiązywania konfliktów i budowania porozumień, negocjacji, motywowania pracowników, budowania atmosfery zespołu i kultury organizacyjnej, wywierania wpływu. Są to zatem umiejętności i kompetencje, które powinien mieć doświadczony menedżer i przedsiębiorca.
Miękkie kompetencje mentoringowe. Nie każdy doświadczony i odnoszący sukcesy przedsiębiorca potrafi jednak swoim doświadczeniem podzielić się w taki sposób, żeby jego podopieczni mieli także szanse na sukces. To wymaga kompetencji mentoringowych – umiejętności poprowadzenia drugiej osoby przez proces uczenia się w taki sposób, żeby zyskała ona własne kompetencje i samodzielność. Nie o to chodzi, aby w każdej sytuacji mentor prowadził za rękę i palcem wskazywał (albo narzucał) rozwiązanie. Ale o to, żeby nauczył mentee (ucznia) znajdować własne rozwiązania i podejmować własne decyzje. Aby dążył do jego usamodzielnienia się, a nie przywiązania.
Dobry i skuteczny mentoring to sztuka i osobowość
Bardzo często najważniejsze dla Ciebie są właśnie kompetencje mentoringowe, czyli sama sztuka bycia mentorem. Umiejętność zadawania pytań, odzwierciedlania problemów, tłumaczenia czy porównywania. Elastycznego znajdowania rozwiązań i nowych dróg działania.
Warto podkreślić, że nie tyle ważny jest wiek, osobiste doświadczenie mentora czy jego stan posiadania, co właśnie jego umiejętność do wyzwolenia drzemiącego w uczniu potencjału i uruchomienie jego rozwoju. To sztuka, której nie uczą w żadnej szkole. Połączenie życiowego doświadczenia, mądrości, osobowości i odrobiny wiedzy psychologicznej.
O tym, czym różni się mentoring biznesowy od szkoleń, warsztatów, czytania książek, pracy z coachem czy grupy mastermind pisałam dokładnie w artykule na temat tego, jak zostać skutecznym przedsiębiorcą. Znajdziesz tam opis 4 elementów poznania i 6 poziomów wsparcia, a także podpowiedź kiedy warto skorzystać z każdego z nich.
Jak znaleźć mentora dla siebie – podsumowanie
Jak widzisz odpowiedź na pytanie jak znaleźć mentora nie jest łatwa. Dużo zależy od tego, czego szukasz i jakie są Twoje oczekiwania.
Niektórzy potrzebują wsparcia bardziej w poukładaniu biznesu, zarządzaniu ludźmi albo rady czysto biznesowej.
Niektórym potrzebny jest sparing partner do prowadzenia luźnych burzy mózgów o wizji, strategii i kierunkach rozwoju. Ktoś z kim wzajemnie będą się inspirować do wychodzenia poza schematy.
Jeszcze inni przedsiębiorcy koncentrują się w danym momencie na pracy ze swoim mindsetem – z przekonaniami, emocjami, nawykami. I szukają mentora, który pomoże im odblokować ich własne nieuświadomione blokady, bo wiedzą, że te wewnętrzne blokady hamują także biznes, napływ idealnych klientów i pieniądze.
Są mentorzy, którzy specjalizują się w poszczególnych obszarach. Są też tacy, którzy łączą te różne kwestie, dopasowując swój sposób działania do tego, jakie są Twoje potrzeby w danym momencie.
W mojej pracy staram się łączyć wszelkie potrzebne sposoby działania i przeskakuję pomiędzy różnymi poziomami rozumienia i widzenia biznesu. Od czysto mechanistycznej perspektywy (systemów, procesów, liczb w firmie), przez perspektywę ludzką i relacyjną, przez spojrzenie strategiczne, aż po osobowość właściciela, jego zarządzanie sobą i energię biznesu. Moje doświadczenia życiowe są niezmiernie różnorodne i posiadam wiedzę z różnych obszarów. A wszystko to udaje mi się łączyć i wykorzystywać w pracy z klientami.
Gorąco polecam wyjątkowy program mentoringowy Business To Freedom Quest. To program dla przedsiębiorców, którzy chcą w życiu sięgać po więcej. W tym programie uporządkujesz fundamenty swojego biznesu i rozwiniesz się jako przedsiębiorca.
Fot. © Samo Trebizan / Fotolia
